Akdeniz Foku

Akdeniz foku, Fokgiller familyasından bir deniz memelisidir. Genellikle Akdeniz’in sıcak ve subtropikal bölgelerinde bulunur. Bu tür, nesli tükenme tehlikesi altında olan bir canlıdır ve Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından “kritik tehlike” altında listelenmiştir. Akdeniz fokları, Phocidae familyasına ait deniz memelileridir ve bu familya, foklar, morslar ve kara ayıları gibi türleri içerir. Akdeniz fokları, yaklaşık 5-7 milyon yıl önce ortaya çıkmıştır.

Akdeniz fokları, genellikle 2,5 ila 3,5 metre uzunluğunda ve 200 ila 300 kilogram ağırlığındadır. Genellikle kahverengi veya gri renkte olan bu fokların üzerinde karakteristik lekeler bulunur. Gözleri ve burunları biraz büyüktür ve yüzgeçleri kısa ve yuvarlaktır. Göz ve burunları, su altında avlanırken ve yaşamını sürdürürken daha iyi adapte olabilmeleri için büyük yapıdadır. Su altında görüş yetenekleri hususunda gözlerinin büyüklüğü; avlanabilme ve sualtı navigasyonu görevini yerine getirebilmesi açısından hayati öneme sahiptir.

Akdeniz Foku nerede yaşar?

Akdeniz fokları, isimlerini aldıkları Akdeniz bölgesinde yaşarlar. Bu bölge, Güney Avrupa, Kuzey Afrika ve Güneybatı Asya kıyılarını içerir. Akdeniz foklarının yayılımı, özellikle Yunanistan, Türkiye, İtalya, İspanya ve Fas gibi ülkelerin kıyılarında yoğundur. Akdeniz fokları, genellikle kıyı bölgelerinde ve adalarda yaşarlar. Kayalık sahil şeritleri ve adalar, onlar için uygun üreme ve dinlenme alanları sağlar. Mağaralar ve kumsallar, yavruların büyümesi ve annelerin koruma sağlaması için önemli rol oynar. Özellikle yiyecek kaynaklarının mevsimsel değişimleri ve üreme dönemleri sırasında göç hareketi sergileyebilirler. Göçleri genellikle kıyı bölgeleri boyunca ve yakın adalar arasında gerçekleşir.

Akdeniz Fokları Beslenme Alışkanlıkları

Bu foklar genellikle denizlerde yaşar ve balık, ahtapot ve kabuklular gibi deniz ürünleriyle beslenir. Sardalye, uskumru, levrek, somon, hamsi ve çipura gibi balık türleri tercih ettiği öncelikli besin kaynağıdır. Deniz organizmalarını avlayabilmek amacıyla genellikle kıyı ve sığ sularda dolanırlar. Zengin besin kaynağı sebebiyle akarsu ağızları ve mercan kayalıkları gibi bölgeler önceliklerindendir. 200 metreye kadar derinliklerde bulunabilirler.

Akdeniz Fokları Çiftleşme

Akdeniz foklarının çiftleşme mevsimi genellikle sonbahar ve kış aylarına denk gelir. Bu dönemde, erkek foklar dişileri etkilemek ve eş bulmak için çeşitli davranışlar sergiler. Çiftleşme mevsiminde akdeniz erkek fokları, dişilerin dikkatini çekebilmek ve üreme hakkını kazanabilmek için rekabet ederler. Bu rekabet genellikle güçlü ve başarılı bir erkek fokun dişiyi çekmek için diğer erkek foklara karşı mücadele etmesiyle gerçekleşir. Akdeniz foklarının çiftleşme davranışları genellikle su üzerinde gerçekleşir. Dişi akdeniz fokları, suya doğru yüzerek erkeği kendine çeker. Çiftleşme genellikle suyun içinde, hızlı ve enerjik bir şekilde gerçekleşir. Çiftleşme sonrasında, dişilerin gebelik süreci başlar. Gebelik süresi genellikle 9-11 ay sürer. Dişiler, genellikle aynı yıl içinde doğum yaparlar.

Akdeniz foku dişileri, üreme dönemlerinde daha fazla besin tüketme eğilimindedir. Bu dönemde, yavruyu beslemek için daha fazla enerji ve besin kaynağına ihtiyaçları vardır. Bu nedenle, dişiler üreme dönemlerinde daha aktif bir şekilde avlanır ve daha fazla besin tüketirler. Yavrular, anneleri tarafından bir süre emzirilir ve daha sonra bağımsız hale gelir.

Akdeniz Foku nesli tükendi mi?

Maalesef, Akdeniz fokları, avcılık, habitat kaybı ve deniz kirliliği gibi tehditler sebebiyle Kafkas Yaban Koyunu  gibi neslinin tükenme tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu nedenle, koruma çabaları ve deniz alanlarının korunması önemlidir. Akdeniz foklarının neslinin devam etmesi için bilinçli çevre politikaları ve sürdürülebilir avlanma uygulamaları gerekmektedir. Birleşmiş Milletler Çevre Programı kapsamında Akdeniz’e kıyıları olan ülkeler arasında “Akdeniz Foklarının Korunması İçin Eylem Planı” oluşturulmuştur. Tehlikenin büyük olması sebebiyle, halkın ve yerel toplulukların fokların korunması konusunda bilinçlendirilmesi önemli bir adımdır. Bilinçlendirme kampanyaları ve eğitim programları, insanların fokların hassas yaşam alanlarına saygı göstermelerini ve avlanmaya katılmamalarını teşvik eder.